Karbonmonoksit zehirlenmesi nedir?

MERVE DENİZ EKİCİ / BURSADA BUGÜN

Soğuk havaların gelmesiyle birlikte sobalar pek çok evlerde kurulmasıyla pek çok insanın; soba veya ocakta yanma esnasında meydana gelebilecek olan karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı tedbir almaları elzem hale gelmiştir. Peki, karbonmonoksit zehirlenmesi nedir? Karbonmonoksit zehirlenmesi neye yol açar? Karbonmonoksit zehirlenmesi ne kadar sürede vücuttan atılır? Karbonmonoksit zehirlenmesi hakkında Bursada Bugün'e konuşan Nev Esentepe Hastanesi Göğüs Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Serhat Yalçınkaya, "Karbonmonoksitin vücuttan atılması, kişinin aldığı oksijen miktarına ve ortam şartlarına bağlıdır" dedi.

KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİ NEDİR?

Karbonmonoksit zehirlenmesini kısaca açıklayan Doktor Yalçınkaya, "Karbonmonoksit, renksiz, kokusuz ve tatsız bir gazdır. Tam yanma gerçekleşmediğinde (örneğin soba, şömine, gaz sobaları veya araç egzozu gibi yerlerde) ortaya çıkar. Kapalı ya da yetersiz havalandırılan ortamlarda birikmesi durumunda insanlar bu gazı fark etmeden soluyabilir ve zehirlenme meydana gelir" dedi.

KARBONMONOKSİT ZEHİRLENME SEMPTOMLARI NELERDİR?

Zehirlenmenin hafif, orta ve ağır semptomları olduğuna değinen Doktor Yalçınkaya, "Karbonmonoksit, kandaki oksijen taşıyıcı molekül olan hemoglobine bağlanarak oksijenin dokulara ulaşmasını engeller. Hafif semptomlarını baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı ve yorgunluk olarak belirtebiliriz. Orta semptomlar ise Bilinç bulanıklığı, nefes darlığı ve göğüs ağrısıdır. En ağır semptomları ise bilinç kaybı, nöbetler, koma, hatta ölüm olur" ifadelerini kullandı.

"KARBONMONOKSİTİN ATILMASI KİŞİNİN ALDIĞI OKSİJEN MİKTARINA BAĞLIDIR"

Doktor Yalçınkaya, "Karbonmonoksitin vücuttan atılması, kişinin aldığı oksijen miktarına ve ortam şartlarına bağlıdır.  Normal havada (21% oksijen) yarılanma süresi yaklaşık 4-6 saattir. Saf oksijen verilirse bu süre 1-2 saate düşer. Hiperbarik oksijen tedavisi uygulanırsa bu süre daha da kısalır" açıklamalarıyla karbonmonoksitin vücuttan atılması için neler yapılması gerektiğine değindi.

"ZEHİRLENME ŞÜPHESİ OLAN KİŞİYİ ACİL AÇIK HAVAYA TAŞIMALISINIZ"

Karbonmonoksit zehirlenmelerinin ardından yapılması gerekenleri açıklayan Doktor Yalçınkaya, "Hemen ortamdan uzaklaşın. Zehirlenme şüphesi varsa, kişiyi açık havaya taşıyın. Ambulans çağırarak tıbbi yardım isteyin. Oksijen desteği sağlayarak, eğer varsa, oksijen maskesi ile saf oksijen verilmesi çok faydalıdır. Solunum kontrolü yapın. Bilinç kaybı varsa ve kişi nefes almıyorsa temel yaşam desteği (kalp masajı ve suni teneffüs) uygulanabilir" şeklimde açıkladı.

Hastaneye gidilemeyecek durumda olabilecekler için neler yapılması gerektiğine de değinen Doktor Yalçınkaya, "Hemen havalandırma sağlayın. Kapı ve pencereleri açarak temiz hava girişini artırın. Açık havaya çıkarın. Eğer mümkünse, zehirlenmiş kişi temiz hava alacağı bir yere taşınmalıdır. Karbonmonoksit zehirlenmesi genellikle vücudu zayıf düşürdüğünden, kişinin üşümesini önlemek için üzeri örtülüp kişi sıcak tutulmalıdır. Bilinci açıksa su içirin. Zehirlenme durumunda sıvı alımı vücudun toparlanmasına yardımcı olabilir" dedi.