Ayasofya Camii'ni ziyaret eden yabancı turistlerden ücret alınmasının UNESCO tavsiyesi üzerine hazırlandığı, Avrupa'da birçok tarihi yapının da bu tür uygulamalar ile korunduğu belirtildi.
İstanbul'un tarihi simgelerinden olan Ayasofya, yıllarca müze statüsündeyken, 86 yıl sonra 24 Temmuz 2020'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla yeniden cami olarak ibadete açıldı.
Türk halkının yaklaşık bir asırlık hasretini sona erdiren bu karardan beri, hemen her gün ziyaretçi akınına uğrayan Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nin minarelerinden her vakit ezan sesleri yükseliyor.
Bakan Ersoy açıkladı: Ayasofya, yabancı ziyaretçilere ücretli olacak
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nin 15 Ocak 2024 tarihinden itibaren yabancı turistlere ücretli olacağını ve ibadetlerini ifa etmek üzere gelen Türk vatandaşlarından ücret alınmayacağını açıklamıştı.
Bakan Ersoy'un bu açıklamasının ardından, tarihi bir yapı da olsa, müze olmaktan çıkarılan ve ibadete açık bir camiyi ziyaret eden yabancılardan ücret alınması tartışmalara neden oldu.
Ayasofya'da Avrupa modeli uygulanacak: Ziyaretçi Yönetim Planı
Konuyla ilgili edinilen bilgiye göre, camiye gelen yabancı turistlerden ücret alınmasında Avrupa modelinin uygulamaya konulduğu ortaya çıktı.
UNESCO Dünya Miras Alanı bileşeni Ayasofya’nın ibadete açılmasıyla, gerek kültürel gerekse ibadet amaçlı ziyaretçi sayısında büyük artış olmuş, ziyaretçi sayılarının zaman zaman aylık 1 milyonlara çıktığı görülmüştü.
Bu kapsamda tarihi mirasın korunması, ziyaret yoğunluğunun yol açabileceği zararların en aza indirgenebilmesi, alanın etkin şekilde yönetilebilmesi, alandan sorumlu kurumlar arasında koordinasyonun sağlanması, ibadet ve kültürel amaçlı ziyaretlerin daha sağlıklı ve kaliteli olarak yerine getirilebilmesi ve UNESCO’nun da tavsiyesinin yerine getirebilmesi amacıyla bir Ziyaretçi Yönetim Planı hazırlandı.
Ziyaret kalitesi ve güvenliği arttırılacak
Hazırlanan Ziyaretçi Yönetim Planıyla ziyaret kalitesi ve güvenliği arttırılacak, uzmanların değerlendirmeleri sonucunda belirlenen önlemler alınacak, böylelikle dünya mirası cami, ideal bir ekosisteme sahip olacak.
Turistik ziyaretler, meydan girişinden kontrollü yapılacak
Ziyaretçi Yönetim Sistemi ile zemin ve galeri kat girişleri ayrılacak. Turistik amaçlı ziyaretçiler Ayasofya Meydanı girişinden kontrollü şekilde camiye geçiş yapacaklar. Aynı şekilde galeri de ziyaret edilebilecek.
İkonlarla ilgili bilgiler, QR kod ile 16 dilde dinlenebilecek
Zemin ve Galeri kısmındaki ikonlara yönelik “QR Kod” uygulaması ile yabancı ziyaretçi girişini kullanan misafirleri, bir defaya mahsus cep telefonlarına “QR Kod” okutacaklar. Yerli ve yabancı ziyaretçiler bu kodla, ikonlarla ilgili bilgileri cep telefonlarının kulaklıklarıyla ya da ilgili kurum tarafından sağlanacak tek kullanımlık kulaklıklarla 16 dilde dinleyebilecekler. Böylece, cami içindeki ziyaretçi rehberlerinin yüksek ses ile bilgilendirmelerinden kaynaklanabilecek ibadet ortamının sükûnetinin bozulması gibi olumsuzluklar söz konusu olmayacaktır.
İbadet için gelenler rahatsız edilmeyecek
“Ayasofya-i Kebir Cami Ziyaretçi Yönetim Planı”, Ayasofya Camii’ne ibadet amaçlı gelen ziyaretçilerin, çok daha uygun koşullarda, huzur ve huşu içinde ibadetlerini yapmalarını sağlayacak.
İbadetlerini ifa etmek amacıyla Ayasofya Camii’ne gelen vatandaşlarımızın giriş yaptığı alanla ilgili bir değişiklik olmayacak. İbadet amaçlı girişleri olumsuz etkileyecek bir düzenleme yapılmayacak.
Aynı anda hem ibadet hem de ziyaret yapılabilecek
Ayasofya’nın, çok katmanlı kültürel zenginliğinin ziyaretçilere en ideal bir biçimde aktarılmasına dikkat edilecek, bu müstesna yapının aynı zamanda bir ibadethane olduğu gerçeğinden hareketle ibadet amacıyla gelenlere de, ziyaret amacıyla gelenlere de en ideal şartlar sunulacak.
Temel amaç, Ayasofya Camii’nin korunması
“Ayasofya Ziyaretçi Yönetim Planı” ile temel gaye; Dünya Mirası kimliğine sahip, tarihi geçmişi ve muhteşem mimarisiyle İslam dünyasının en önde gelen mabetlerden birisi kimliğini taşıyan, bu eşsizliğiyle bir cazibe merkezi olarak aylık ortalama 1 milyonu aşkın (Eylül 2023 ortalama rakamıdır) ziyaretçiyi ağırlayan Ayasofya Camii’nin korunmasıdır.
Böylelikle, Ayasofya Camii’nin tarihi ve kültürel görkem ve öneminin çok daha iyi anlaşılıp, takdir edilmesi, evrensel değeri korunarak dengeli ve sürdürülebilir bir ibadet ve ziyaret deneyiminin yaşanması çok daha iyi şartlarda gerçekleşecek.
Avrupa'daki dini yapıların giriş ücretleri
Vatikan St Peter Bazilikası
Bazilikaya giriş ücretsiz. Ancak içeride Vatikan Müzesine girebilmek için gerekli bilet 17 Euro, müze girişi bazilika girişinden ayrı bulunuyor.
Floransa Duomo Katedrali
Giriş ücretsiz. Kubbe, çan kulesi, müzesi, vaftizhanesi için 30 Euro
Venedik San Marco Basilica
Giriş 9 Euro
Roma Pantheon Tapınağı
Giriş 5 Euro
Paris Saint Chapelle
Giriş 11.50 Euro
Londra Westminster Abbey
31,25 Euro